وزارت صمت یا وزارت اقتصاد؟

اردیبهشت ۴, ۱۴۰۲
138 بازدید

 

✍️جعفر قادری نماینده شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی نوشت: مشکلاتی که در بخش خودرو و ارز داریم بیش از اینکه مربوط به این بخشها باشد مربوط به متغیرهای کلان اقتصادی است. وقتی که وزارت اقتصاد و بانک مرکزی نمی توانند نقدینگی را کنترل کنند و در هدایت این حجم بالای نقدینگی به سمت بخشهای تولیدی ناتوانند، مصرف کنندگان از ترس تورم و کاهش قدرت خرید از سر اضطرار و ناچاری به خرید کالاهای دارای دو بعد مصرفی و سرمایه ای مثل خودرو، زمین، مسکن، ارز، سکه و جواهرات روی می آورند. در این شرایط افزایش تقاضای سرمایه ای در کنار تقاضای مصرفی برای کالاهای دارای مصارف دوگانه منجر به افزایش قیمت این کالاها میشود. در این شرایط اشکالی متوجه وزارتخانه های راه و شهرسازی و صمت نیست چراکه افزایش قیمت کالاهای بخشی انها ریشه در بهم ریختگی متغیرهای کلان دارد.

🔸در شرایطی که تولید خودرو رشد خوبی داشته و تنوع قابل قبولی هم در خودروهای تولیدی وجود دارد نباید بدین خاطر وزارت صمت را زیر سوال برد. اگر بخواهیم اشکالی را متوجه وزارت صمت کنیم این اشکال در نامشخص بودن شیوه توزیع خودروها بین متقاضیان و نیز عدم کنترل قیمت کالاها و خدمات است. اینکه روزی خودرو را در بورس و روز دیگر به شکل ثبت نامی و روز دیگر به شکل آزاد واگذار شود، برای سه بازیگر اصلی یعنی شورای رقابت، وزارت اقتصاد و وزارت صمت محل اشکال است.

🔹از سوی دیگر واحدهای تولیدی و خدماتی مرتبط و یا غیرمرتبط با ارز نباید خودسرانه و به بهانه افزایش قیمت ارز، اقدام به افزایش قیمت کالاها و خدمات خود نمایند. در عین حالیکه وزارت اقتصاد و بانک مرکزی باید ثباتی را در نرخ ارز ایجاد کرده و مانع رشد پایه پولی و تورم شوند، وزارت صمت هم باید یک ثبات نسبی را در قیمت کالاها و خدمات ایجاد کند.

🔸وزارت اقتصاد باید با تصمیمات بموقع از ابزارهای نوین بازار سرمایه در جهت هدایت نقدینگی به سمت بخشهای مولد اقتصاد استفاده نماید. اینکه در این شرایط بخواهیم به بهانه خروج از رکود و تامین مالی طرحهای عمرانی مالیات بیشتری دریافت کنیم و یا استقراض دولت از بانک مرکزی را افزایش دهیم، از چاله رکود خارج و به چاه تورم وارد میشویم. در این شرایط باید ابزارهای نوین و جدید مالی به اندازه ای تعریف شود که با حفظ قدرت خرید مردم نقدینگی های انها را به سمت تولید سوق دهیم.

🔹الان اگر در بازار بورس رشد سریع بازار را داریم نباید زیاد روی ان تبلیغ کرده و مردم را بصورت احساسی وارد این بازار کنیم. ممکن است دوباره همان اشتباه دولت روحانی در دولت رئیسی هم تکرار شود.

🔸 اگر مردم کوچه و بازار خریدهای احساسی انجام داده و کل دارایی خود را به فروش رسانده و با آن در بازار بورس سهام خریداری کنند، ممکن است با سقوط بورس مجدداً فاجعه دولت روحانی در این دولت هم تکرار شود. الان وقت آن است که وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی سازی اقدام به عرضه وسیع و گسترده سهام داشته باشند تا بتوانند نقدینگی های خارج شده از سیستم بانکی را جمع آوری و در تکمیل پروژه های نیمه تمام و شروع پروژه های جدید مورد استفاده قرار دهند.

🔹با اینکار ظرفیت اقتصادی کشور توسعه یافته و همزمان تورم و رکود مهار میشود. به عبارت دقیق تر عدم عرضه سهام و افزایش شاخص قیمت در بورس آرامش قبل از طوفان است.

🔸در این شرایط بجای اینکه فشارها متوجه وزارت اقتصاد باشد، متوجه وزارت صمت و وزارت راه و شهرسازی است. وزارت اقتصاد در استفاده از ظرفیت‌هایی که مجلس در بودجه و قوانین مختلف مصوب کرده است بدرستی عمل نکرده است. اگر مجموعه های وابسته به وزارتخانه ها نمی توانند از ابزارهای تامین مالی تعریف شده بدرستی استفاده کنند اشکال متوجه وزارت اقتصاد است. این وزارتخانه باید علاوه بر معرفی ابزارهای جدید سایر دستگاهها را در استفاده از این ابزارها آموزش دهد.

🔹وقتی که مشکل در تامین مالی طرحهای زیربنایی دولتی است، چه وزارتخانه ای باید پیگیر تصویب لایحه مشارکت عمومی- خصوصی در مجلس باشد؟ تا انجا که اطلاع دارم این لایحه از دور نهم تا بحال در دستور کار مجلس است. اگر مشکل دیگر در تامین مالی طرحهای تولیدی است، چرا طرح تامین مالی تولید و زیرساختها که حدود دو سال است در مجلس در جریان است به سرانجام نرسیده است؟ اگر دولت برای اتقان این طرح لایحه می آورد، کار با سرعت بیشتری پیش می رفت. به عبارت دیگر این امکان و فرصت برای دولت فراهم میشد تا ابزارها و روشهای جدید تامین مالی بدستگاهها معرفی و مورد استفاده قرار گرفته و مشکل دولت حل شود.

🔸چرا بحث مولدسازی دارائی ها که سالهاست در بودجه تکرار میشود، هنوز عملکرد قابل قبولی ندارد؟ اگرچه تصویب موضوع در جلسه سران قابل دفاع است ولی چرا این موضوع تبدیل به لایحه نشده و به مجلس ارائه نمی شود تا در آن حرف و حدیثی نباشد؟اگر صحبت از تاب آوری اقتصاد و مقاوم شدن در برابر شوکهای داخلی و خارجی است، کدام وزارتخانه در تاب آوری اقتصاد موثرتر است؟

🔹عملکرد وزارت اقتصاد در حل مشکل جذب سرمایه های خارجی قابل دفاع نیست. درست است که سرمایه گذاران خارجی از ترس کاهش ارزش پول ملی کشور، تن به سرمایه گذاری در ایران نمی دهند ولی آیا نمی توان منابع ارزی انها را به شکل سپرده جذب کرد و با وثیقه گیری این سپرده ها به آنان تسهیلات ریالی برای سرمایه گذاری داد تا از این طریق نگرانی آنها برطرف شود؟

🔸وقتی که مشکلات بانکی ما با بانکهای خارجی در امر تجارت مشکل ایجاد میکند چرا نباید از امکان تاسیس شرکتهای ایرانی با سرمایه خارجی برای خارجیها در جهت تبادل کالاهای صادراتی و وارداتی آنها بدون نیاز به سیستم بانکی استفاده کرد؟ یک گروه از خارجیها اگر در ایران شرکت داشته باشند کالاهای وراداتی به ایران را برای این شرکت ارسال و با پول کالاهای وارداتی به خارج کالا صادر کنند و در مقابل صادرات خود، واردات بدون انتقال ارز داشته باشند چه نیازی به بانکهای ایرانی و خارجی دارند؟